M. Taha İnci - Kültür Yazıları

Yüzlerce esere ve sergiye imza atan tezhip sanatçısı Hatice Aksu, tezhibin yanısıra kalem işi ve çini sanatını icra ediyor ve tarihi eserlerin süslemelerini yeniden restore ediyor. Zeheb kökünden "süsleme, yaldızlama, altın" olarak bilinen tezhip sanatının tarihi Uygurlara dayanıyor. Budizm dini ile birlikte Uygurlar mağara duvarlarına ve taşlara tezhip figürlerini, motiflerini kullanmış. Zamanla kağıtlara da işlemeler yapılmaya başlanmış. Türklerin İslam'ı kabulüyle birlikte Orta Asya'dan Orta Doğu'ya yayılan süsleme sanatı, Selçuklulardan Osmanlıya gelen süreçte de İslam dini etrafında şekil bulmuş. 16. yy'da Fatih Sultan Mehmet'in büyük ilgisiyle tezhip gelişim göstermeye başlamış. Zirve dönemlerini yaşayan sanat, bizzat sarayın merkezinden de yönetilmiş ve yönlendirilmiş. Günümüz müzehhibelerinden birisi de Hatice Aksu. Küçüklüğünden beri tezhip sanatını icra ediyor. Çiçek Derman, İnci Ayan Birol ve Ord. Prof. A. Süheyl Ünver'den tezhip sa...

34 senedir Vefa'daki atölyesinde mücellitlik yapan Rafet Güngör, el yazma eserler, lügatler ve asırlık kitapların ciltlerini onarıyor, onları adeta iyileştiriyor. Her şeyin bir elbisesi var; insanın, hayvanın, bitkinin, eşyanın... Kitapların elbisesi ise ciltler. Ciltlerle örtünür ve kendini korurlar. Yalnızca sayfaları korumak değil süslemek için de kullanılırlar. Cilt deyip geçmemek gerek. Çünkü kitabın cildi üzerindeki işleme, size o eserin tarihi, konusunu ve hangi kültüre ait olduğuna dair ipuçları verir; geçmiş medeniyetlerin mirası, iki cilt arasında saklıdır. Bu yüzden kitabın sayfalarıyla beraber cildini korumakla, tarih ve medeniyet geleceğe kalır. Türk cilt sanatının kökenleri Orta Asya’ya uzanıyor. Kâğıdın ilk olarak Orta Asya'da kullanılmasının ardından Arapçada 'deri' anlamına gelen cilt, İslam medeniyetinin yaşadığı bölgelerde gelişme gösteriyor. 12. ve 13. yüzyıllar arasında Selçuklu ve Memluklu zamanında büyür, Osmanlı'yla beraber zirveye ulaş...